Niello
Agrostemma githago
Caryophyllaceae
Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.
Noms en français : Nielle, Nielle des blés.
Descripcioun :Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.
Usanço :Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo
Liò : Champ
- Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753
Amourié(-platano)
Morus kagayamae
Moraceae
Nom en français : Mûrier platane.
Descripcioun :L'amourié-platano, que nous vèn dóu Japoun, es un aubre planta dins li jardin, li pargue e long de carriero. Malodi s'èi proun naturalisa dins li relarg umide proche de ribiero (ripisilvo) e i'èi pas rare de lou rescountra emé si fueio di proun chanjadisso.
Usanço :Coume es esta di, avèn usanço de lou vèire taia pèr douna d'oumbro. Li meno plantado soun esterlo pèr pas que lou fru taque lou sòu, autramen aquéli soun goustous e manjadis coume li dis àutris amourié. Au Japoun servié à abali li magnan coume l'amourié-blanc. Èro nouma Morus bombycis, de Bombyx mori, lou magnan. Li prouprieta dèvon èstre li memo.
Port : Aubre
Taio : 2 à 5 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Morus
Famiho : Moraceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 200 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Ribo d'aigo
- Ermas
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Asìo-Èst
Ref. sc. : Morus kagayamae Koidz., 1915
(= Morus bombycis Koidz.,1915 )